Betaald werk

Wanneer je een baan hebt komt vroeg of laat de vraag hoe je ervoor kunt zorgen dat je nog zo lang mogelijk met plezier en voldoende energie aan het werk kunt blijven. De kans bestaat dat je lichamelijke beperking extra problemen gaat opleveren wanneer je ouder wordt. Je kunt jezelf én je collega's en je leidinggevende hierop voorbereiden door in gezamenlijk overleg te bespreken welke aanpassingen nodig en mogelijk zijn.

 

Ga het gesprek aan

Uit onderzoek van het NIVEL blijkt dat driekwart van de ondervraagde personen met een lichamelijke beperking of chronische ziekte niet het gesprek met de werkgever aangaat over gewenste oplossingen of aanpassingen. Werk aan de winkel dus.

Het zo lang mogelijk voorkómen dat je moet stoppen met werken is belangrijk, omdat er veel voor je op het spel kan staan. Stoppen met werken betekent verlies aan inkomen en sociale contacten. Het gevoel 'er niet meer bij te horen' en 'niet meer te voldoen aan de maatschappelijke verwachtingen' kan je onzeker maken en je nog eens extra met je beperkingen confronteren.

 

Waar kun je mee te maken krijgen?

Je kunt sneller moe worden en je minder goed concentreren, waardoor je werktempo daalt of je bepaalde taken niet meer kunt doen. Ook andere lichamelijke problemen, zoals pijn, stijfheid of krachtsverlies kunnen een belemmering gaan vormen. Hierdoor kun je moeite krijgen met staan en lopen of lang moeten zitten, typen, autorijden of fietsen. Je zult ook niet elke dag begrip krijgen van je collega's. In de waan van de dag is het vaak druk. Soms zit er niets anders op dan hun desinteresse van je af te laten glijden.

 

Als je met extra belemmeringen vanwege ouder worden geconfronteerd wordt, let dan op hoe je hiermee omgaat. Ervaar je meer stress? Krijg je de neiging harder te gaan werken of bijvoorbeeld werk mee naar huis nemen? Laat je niets merken aan collega's over hoe het met je gaat? Houd je jezelf groter dan nodig is en wil je alles in je eentje blijven oplossen? Verwacht je weinig begrip te ontmoeten bij collega's en leidinggevende?

 

Zoek op tijd naar hulp

Hoe begrijpelijk deze reacties ook zijn: uiteindelijk ondervind je hier zélf de grootste nadelen van. Zover 'tot het gaatje gaan' tot je helemaal opgebrand raakt, komt helaas nogal eens voor. Voorkom dat je in dit geval té snel voor oplossingen gaat kiezen als minder uren gaan werken of zelfs te gaan stoppen met je werk, zonder dat andere mogelijkheden, zoals aanpassingen binnen je werk goed onderzocht zijn.

 

Zoek op tijd naar hulp en mogelijke hulpmiddelen. Je mag van je werkgever verwachten dat hij helpt en maatregelen treft om voortijdige arbeidsuitval te voorkomen. Op basis van de wet 'Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte' is een werkgever verplicht om doeltreffende aanpassingen door te voeren als je hierom vraagt. Tenzij deze voor hem een onevenredige belasting vormen.

 

Wees pro-actief

Zorg dat je op de hoogte raakt van de mogelijkheden en oplossingen die er voor je zijn of dat je iemand zoekt die dit samen met jou wil uitzoeken. Het UWV heeft diverse voorzieningen, waarmee aanpassingen op je werk gerealiseerd kunnen worden.

 

• Stel je problemen en de belemmeringen, die je in je werk ervaart of op termijn ziet aankomen, tijdig aan de orde.
• Geef informatie over je beperking en de gevolgen daarvan aan je collega's en leidinggevenden. Bedenk dat zij weinig informatie hebben en vaak geen vragen durven te stellen over je beperking.
• Schakel zo nodig hulp in om dit goed voorbereid te kunnen doen. Bijvoorbeeld de Arbo-dienst en de bedrijfsarts. Je kunt ook een beroep doen op een arbeidskundige bij het UWV, een jobcoach, het revalidatiecentrum of een consulent van MEE.

 

Mogelijke oplossingen

Aan wat voor oplossingen kun je denken om de inhoud van je werk en je werkomgeving aan te passen aan je mogelijkheden?

 

• Zelf je werktijden en pauzes kunnen indelen; bijvoorbeeld 's ochtends later kunnen beginnen.
• Gebruik kunnen maken van een rustruimte.
• Thuis kunnen werken.
• Je werktijden aan kunnen passen, als je jezelf niet goed voelt.
• Uitzoeken met hulp van de Arbo-dienst of ergotherapeut wat voor hulpmiddelen en aanpassingen op je werkplek nodig zijn.
• Persoonlijke ondersteuning van een werkcoach aanvragen.
• Aangepaste vervoersvoorzieningen.
• Lichtere of beter passende taken krijgen.

 

Ondersteuning via het UWV

Het UWV heeft voorzieningen die helpen om het behoud van de arbeidsgeschiktheid te bevorderen. Als werknemer kun je hier een aanvraag voor doen. Er is een aantal 'mitsen en maren' waarmee je bij een aanvraag te maken krijgt. Laat je hierdoor niet weerhouden om informatie in te winnen over wat voor jouw situatie mogelijk is.

 

Welke voorzieningen zijn aan te vragen?

• Vervoersvoorzieningen om de werkplek te bereiken zoals een bijdrage in de kosten van eigen vervoer of een autoaanpassing.
• Persoonlijke ondersteuning in de vorm van een werkcoach.
• Hulpmiddelen voor op de werkplek, die 'meeneembaar' zijn (zoals een aangepaste bureaustoel).

Ook werkgevers kunnen subsidie aanvragen via het UWV voor de extra kosten die zij maken om jou in dienst te kunnen houden. Door een werkplek aan te passen of bepaalde (niet meeneembare) hulpmiddelen aan te schaffen. Niet alle werkgevers zijn op de hoogte van deze mogelijkheid. Je kunt hen hierop attent maken.

 

Meer informatie

Deelname aan de samenleving van mensen met een beperking (NIVEL-rapport)

Focus op talent in plaats van beperking (Movisie-brochure)
Website van het UWV