Depressieve gevoelens
Het kan gebeuren dat alles je teveel wordt en je leven een periode als grijs, somber en betekenisloos aanvoelt. De kans op depressieve gevoelens of zelfs een echte depressie is groter dan bij mensen zonder beperking. Een depressie kan een tijd onopgemerkt blijven. Zowel voor jezelf als voor je omgeving. Het is dan ook belangrijk om depressieve klachten te herkennen en tijdig hulp te zoeken. Een depressie beïnvloedt je hele leven: je gedachten, gevoelens, je fysieke gezondheid, je dagelijkse activiteiten en je omgang met anderen in je omgeving. Wanneer je denkt dat dit nu eenmaal hoort bij ouder worden met een langdurige beperking en niet te vermijden is, heb je het mis.
Symptomen
Herken je de volgende combinatie van symptomen? Dan is de kans groot dat je te maken hebt met een depressieve reactie.
- Geen plezier meer hebben in de dingen die je doet, belangstelling verliezen voor activiteiten en de buitenwereld.
- Vermindering van eetlust of juist veel meer eetlust, slecht slapen of juist veel slapen, je futloos voelen, weinig energie hebben, je minder kunnen concentreren, slecht kunnen onthouden, moeilijker tot besluiten kunnen komen en vaker geïrriteerd zijn.
- Geen doelen meer hebben of betekenis meer kunnen ontlenen aan de dingen die je doet, je waardeloos voelen of wensen om dood te zijn.
Perioden van je neerslachtig voelen zijn normaal. Wanneer je echter gedurende een aantal weken achter elkaar bijna dagelijks een aantal symptomen uit deze lijst hebt, is het tijd om erover te praten en hulp te zoeken. Het negeren van deze symptomen en de gevoelens die erbij horen kunnen je depressieve klachten versterken.
Rouw in plaats van depressie
Depressie is een containerbegrip. We gebruiken hetzelfde woord voor lichte klachten tot zeer ernstige depressies. Dat is onjuist en verwarrend. We verwarren depressie ook vaak met verdriet. Wanneer je een verdrietige periode meegemaakt hebt, omdat je noodgedwongen je baan hebt moeten opgeven of een naaste hebt verloren, kun je na een half jaar nog verdriet voelen over het gemis. We noemen dit rouw in plaats van depressie. In deze periode kun je al wel geleerd hebben met je nieuwe situatie om te gaan. Dan is er sprake van veerkracht. Het vermogen om na tegenslag, verlies of verdriet overeind te krabbelen en je leven weer in eigen hand te nemen.
Wat kun je zelf doen om je stemming te verbeteren?
- Regelmatig bewegen
- Dagelijks naar buiten gaan
- Voldoende slaap en een goed dagritme. Het helpt als je elke dag ongeveer op dezelfde tijd in en uit bed gaat.
- Goede voeding
- Dingen doen waar je plezier aan beleeft of vroeger beleefd hebt.
- Deelnemen aan sociale activiteiten.
- Aan meditatie of mindfulness doen.
- Professionele hulp zoeken van bijvoorbeeld een psycholoog.
Meer informatie
- Online zelfhulpcursus 'Kleur je leven'
Bedoeld voor mensen met somberheidsklachten die hun stemming willen verbeteren.
Ontwikkeld door psychologen van het Trimbos Instituut en bewezen effectief. Dit online behandelprogramma bestaat uit een telefonische intake, twee telefonische begeleidingsgesprekken en acht lessen van 30 minuten. www.kleurjeleven.nl
- Depressie Vereniging
De website van deze vereniging biedt veel informatie. De vereniging beschikt over een netwerk van dertig lotgenotengroepen.
www.depressievereniging.nl
- Telefonische hulplijn: www.sensoor.nl
- Boek: Mindful leven bij tegenslag, Jaap Spaans, Uitgeverij Lannoo, 2014, ISBN 978 94 014 14760. Bevat praktische tips en oefeningen gebaseerd op ACT (Acceptance and Commitment Therapie).
- Lichttherapie
Er zijn aanwijzingen dat lichttherapie (onder andere met daglichtlampen) niet alleen werkt bij een zogenaamde winterdepressie maar ook bij niet-seizoensgebonden depressies en bij slaapproblemen. Bij het ouder worden groeit de behoefte aan meer en beter licht en vooral aan voldoende daglicht. Via www.lichtvoorlater.nl zijn hierover tips te lezen.